ਅਜਿਹੀ ਬਿਮਾਰੀ ਜਿਸ ਵਿਚ ਬਿਨਾਂ ਪੀਤੇ 'ਟੱਲੀ' ਰਹਿੰਦੈ ਇਨਸਾਨ, ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਖੁਦ ਬਣਨ ਲੱਗਦੀ ਹੈ 'ਦਾਰੂ', ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਆਟੋ ਬ੍ਰੀਵਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ

ਬੈਲਜੀਅਮ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸ਼ਰਾਬ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਦਫ਼ਤਰੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘਰ ਪਰਤ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਟਰੈਫਿਕ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ‘ਡਰੰਕ ਐਂਡ ਡਰਾਈਵ’ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਅਦਾਲਤ 'ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਸ਼ਰਾਬ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਪੀਤੀ। ਜਦੋਂ ਜੱਜ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਡਾਕਟਰੀ ਮੁਆਇਨਾ ਕਰਵਾਇਆ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਹ 'ਆਟੋ ਬ੍ਰੀਵਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ' ਨਾਂ ਦੀ ਦੁਰਲੱਭ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਅਲਕੋਹਲ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।  
ਆਟੋ ਬ੍ਰੀਵਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਲੱਛਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬੰਦਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਸ਼ਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਸਭ ਕੁਝ ਧੁੰਦਲਾ ਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਸਿਰ ਘੁੰਮਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਦੈਨਿਕ ਭਾਸਕਰ ਮੁਤਾਬਕ ਮੇਦਾਂਤਾ ਸੁਪਰ ਸਪੈਸ਼ਲਿਟੀ ਹਸਪਤਾਲ, ਇੰਦੌਰ ਦੇ ਗੈਸਟ੍ਰੋਐਂਟਰੌਲੋਜਿਸਟ ਡਾ. ਹਰੀ ਪ੍ਰਸਾਦ ਯਾਦਵ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ਰਾਬ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਫਰਮੈਂਟ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਲਕੋਹਲ ਵਿੱਚ ਬਦਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਿਹਤ ਸਥਿਤੀ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੇ ਫਰਮੈਂਟੇਸ਼ਨ ਸਿੰਡਰੋਮ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਨੂੰ ਫਰਮੈਂਟ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਲਕੋਹਲ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦਾ ਹੈ।

ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਆ ਚੁੱਕੇ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ 
ਅਮਰੀਕੀ ਔਰਤ ਸਾਰਾਹ ਲਾਈਫਬਾਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਲਗਪਗ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਸ਼ਰਾਬ ਨਹੀਂ ਪੀਂਦੀ ਸੀ ਪਰ ਹਰ ਵੇਲੇ ਸ਼ਰਾਬੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਡਾਕਟਰ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਤੇ ਉਲਟਾ ਕਹਿੰਦੇ ਕਿ ਉਹ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਉਸ ਨੂੰ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। 18 ਸਾਲ ਬਾਅਦ 38 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਹ 'ਆਟੋ ਬ੍ਰੀਵਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ' ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ। ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਉਸ ਦੀ ਹਾਲਤ ਇੰਨੀ ਵਿਗੜ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਕਿ ਲਿਵਰ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
ਇਹ ਕਿਹੜੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਬੰਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੈ ਸ਼ਰਾਬੀ?
ਇਹ ਇੱਕ ਸਿਹਤ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਖੁਦ ਹੀ ਖਮੀਰ ਈਥਾਨੌਲ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਹੈ। ਇਹ ਅਲਕੋਹਲ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਰਲ ਕੇ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਆਟੋ ਬ੍ਰੀਵਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਮਰੀਜ਼ ਹਰ ਸਮੇਂ ਨਸ਼ੇ 'ਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਂਦਾ ਹੈ, ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਪੈੱਗ ਉਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਬੋਤਲ ਵਾਂਗ ਨਸ਼ਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਆਟੋ ਬ੍ਰੀਵਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਸਾਡੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਖਰਬਾਂ ਖਰਬਾਂ ਰੋਗਾਣੂਆਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਹੈ। ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਫੰਗਸ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੂਖਮ ਜੀਵ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਖਮੀਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਭ ਮਿਲ ਕੇ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਪਚਾਉਣ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਕੁਝ ਖਮੀਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਨੂੰ ਈਥਾਨੌਲ ਯਾਨੀ ਅਲਕੋਹਲ ਵਿਚ ਬਦਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਅੰਤੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਖਮੀਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਬਣਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਅਲਕੋਹਲ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇਹਨਾਂ ਖਮੀਰਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਇਹ ਖਮੀਰ ਇੱਕ ਆਮ ਤੰਦਰੁਸਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਪਰ ਇਸ ਸਿੰਡਰੋਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ ਕਿਸ ਨੂੰ ਹੈ?
-ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਾਲਗਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਆਟੋ ਬ੍ਰੀਵਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਵੀ ਸਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਆਟੋ ਬ੍ਰੀਵਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀ, ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਅਸੰਤੁਲਨ ਜਾਂ ਲਾਗ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
-ਜੇਕਰ ਖਮੀਰ ਸਾਡੇ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਬਾਇਓਮ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਇਸ ਦੁਰਲੱਭ ਸਿਹਤ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
-ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਸ਼ਾਰਟ ਬੋਅਲ ਸਿੰਡਰੋਮ ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਟੋ-ਬਿਊਲ ਸਿੰਡਰੋਮ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
ਕਿਉਂਕਿ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਰਟ ਬੋਅਲ ਸਿੰਡਰੋਮ ਵਧੇਰੇ ਆਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਟੋ-ਬ੍ਰਿਊਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ ਦਾ ਜੋਖਮ ਵੀ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
-ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕ ਵੀ ਇਸ ਦੁਰਲੱਭ ਸਿਹਤ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖਮ ਵਿੱਚ ਹਨ।

ਇਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਇਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਂਟੀਫੰਗਲ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਕਿਸੇ ਪੁਰਾਣੀ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਸਿਹਤ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।