ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਔਨਲਾਈਨ ਜਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸ ਨੇ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਰਾਹੀਂ ਡਿਜੀਟਲ ਪੇਮੈਂਟ (Digital Payment) ਨਾ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ। ਪਰ ਇਹ ਜਿੰਨਾ ਆਸਾਨ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਓਨਾ ਹੀ ਖਤਰਨਾਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।UPI ਭੁਗਤਾਨ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਰਨ ਦੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਾਮਲਾ ਤੁਹਾਡੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਕਮਾਈ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਆਨਲਾਈਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵਧਣ ਨਾਲ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਇਲਾਕੇ ਦੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਹੋਵੇ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਗੱਡੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਵੱਡਾ ਮਾਲ, ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਆਨਲਾਈਨ ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਹਰ ਥਾਂ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਬੱਸ ਕੋਡ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੋ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਵੀ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਐਪ (ਚਾਹੇ ਉਹ Google Pay ਜਾਂ PhonePe ਜਾਂ Paytm ਹੋਵੇ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਨੁਕਤਿਆਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਗਰੀਬ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇਗੀ। ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਸੁਝਾਅ ਵੇਖੋ
ਇੱਥੇ ਪੰਜ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੁਝਾਅ ਹਨ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ...
ਕਦੇ ਵੀ UPI Address ਸਾਂਝਾ ਨਾ ਕਰੋ
ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਟਿਪ UPI ਖਾਤੇ/ਪਤੇ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੀ UPI ID/ਪਤਾ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਤੁਹਾਡਾ UPI ਪਤਾ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰ, QR ਕੋਡ ਜਾਂ ਵਰਚੁਅਲ ਭੁਗਤਾਨ ਪਤੇ (VPA) ਵਿਚਕਾਰ ਕੁਝ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਭੁਗਤਾਨ ਜਾਂ ਬੈਂਕ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ UPI ਖਾਤੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ।
Also Read : 40 ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਣ ਵਾਲੇ ਪੁਲ ਦਾ CM ਚੰਨੀ ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ
ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਕ੍ਰੀਨ ਲੌਕ ਸੈੱਟ ਕਰੋ
ਸਾਰੇ ਭੁਗਤਾਨ ਜਾਂ ਵਿੱਤੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਐਪਸ ਲਈ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਕ੍ਰੀਨ ਲੌਕ ਸੈੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ Google Pay, PhonePe, Paytm, ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪਿੰਨ ਸੈੱਟ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਜੋ ਤੁਹਾਡੀ ਜਨਮ ਮਿਤੀ ਜਾਂ ਸਾਲ, ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਦੇ ਅੰਕ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਿੰਨ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਪਿੰਨ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਬਦਲ ਦਿਓ।
ਅਣ-ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਲਿੰਕਾਂ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਨਾ ਕਰੋ ਜਾਂ ਜਾਅਲੀ ਕਾਲਾਂ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਾ ਹੋਵੋ
ਯੂਪੀਆਈ ਘੁਟਾਲੇ (UPI Scam) ਇੱਕ ਆਮ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜੋ ਹੈਕਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਫਸਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੈਕਰ (Hacker) ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਿੰਕ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਕਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੁਸ਼ਟੀ ਲਈ ਤੀਜੀ-ਪਾਰਟੀ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਲਿੰਕਾਂ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਜਾਂ ਪਿੰਨ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਬੈਂਕ ਕਦੇ ਵੀ ਪਿੰਨ, ਓਟੀਪੀ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਸਲਈ, ਕੋਈ ਵੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਜਾਂ ਕਾਲ ਰਾਹੀਂ ਅਜਿਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੰਗਣ ਵਾਲਾ ਤੁਹਾਡੇ ਵੇਰਵੇ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਚੋਰੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
Also Read : ਪਾਵਰਕੌਮ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ, ਕਿਹਾ- 'ਬਲੈਕ ਆਊਟ ਲਈ ਰਹੋ ਤਿਆਰ'
ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਐਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ
ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ UPI ਜਾਂ ਔਨਲਾਈਨ ਭੁਗਤਾਨ ਐਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਐਪਾਂ ਹਨ ਜੋ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕਿਹੜਾ ਕੈਸ਼ਬੈਕ ਅਤੇ ਇਨਾਮਾਂ ਵਰਗੇ ਬਿਹਤਰ ਲਾਭਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੀ ਚੋਣ ਕਰੋ।
UPI ਐਪ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੱਪਡੇਟ ਕਰੋ
ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਐਪਾਂ ਲਈ ਬਿਨਾਂ ਕਹੇ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। UPI ਭੁਗਤਾਨ ਐਪ ਸਮੇਤ ਹਰ ਐਪ ਨੂੰ ਨਵੀਨਤਮ ਸੰਸਕਰਣ 'ਤੇ ਅੱਪਗ੍ਰੇਡ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਨਵੇਂ ਅੱਪਡੇਟ ਬਿਹਤਰ UI ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲਾਭ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਅੱਪਡੇਟ ਅਕਸਰ ਬੱਗ ਫਿਕਸ ਵੀ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਐਪਸ ਨੂੰ ਨਵੀਨਤਮ ਸੰਸਕਰਣ 'ਤੇ ਅੱਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨਾ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ ਨੂੰ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਲੰਘਣਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ।
Living India News is 24×7 satellite News channel with deep focus on the North Indian states of Punjab, Haryana, Himachal Pradesh, Jammu Kashmir & Delhi. The channel has its head office in Chandigarh, India. Contact us: info@livingindianews.co.in
Jeera Water Benefits: वजन घटाना है तो रोजाना सुबह खाली पेट पिएं जीरे का पानी, महीने भर में दिखेगा असर
Dr. Manmohan Singh Last Rituals: पंचतत्व में विलीन हुए पूर्व प्रधानमंत्री मनमोहन सिंह, सरकारी सम्मान के साथ दी गई अंतिम विदाई
Petrol-Diesel Prices Today: महंगा हुआ पेट्रोल-डीजल! जानें आपके शहर में क्या है दाम?