Parenting Tips: ਲੋਕ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਨਸਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਨਸਾਨ ਗਲਤੀ ਦਾ ਪੁਤਲਾ ਹੈ। ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀਆਂ ਵੀ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਜਾਂ ਬੁਰੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਦਤਾਂ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿੱਦ, ਝਿਜਕ, ਗੁੱਸਾ ਅਤੇ ਡਰ ਆਦਿ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਆਪਣੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜਾਣੋ ਇਹ ਕਿਹੜੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਮਾਂ ਬਾਪ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਆਦਤ ਹੈ ਬਿਨਾਂ ਵਜਾਹ ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਗੁੱਸਾ ਕਰਨਾ। ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਗ਼ਲਤੀ ਕਰਨ 'ਤੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਗੁੱਸਾ ਕਰਨਾ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ ਪਰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਗੁੱਸਾ ਆਉਣਾ ਜਾਂ ਰੌਲਾ ਪਾਉਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਥਾਂ ਤੋਂ ਗੁੱਸਾ ਕੱਢਣਾ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਜਮ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਜੋ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ, ਉਸ ਦਾ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਦਿਮਾਗ਼ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ਼ 'ਤੇ ਬੁਰਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਰੱਖਣਾ ਸਿੱਖਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ
ਭਾਵੇਂ ਬੱਚਾ ਕੁਝ ਚੰਗਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਜਾ ਕੇ ਇਸ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਓ, ਇਹ ਆਲੋਚਨਾ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਗਲਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਉਹ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਦੇ ਚੰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਮਿਲੇ। ਸਖ਼ਤ ਬਣਨ ਲਈ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਭਰ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਨਾ ਕਰੋ।
ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ
ਭਾਰਤੀ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪੇ ਹਰ ਕੰਮ, ਹਰ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਦੂਜੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਕਰਨ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਘਰ 'ਚ ਮਹਿਮਾਨ ਆਉਣ 'ਤੇ ਵੀ ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੀਆ ਕਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਸਮਝਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਕੂਲ, ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਹਰ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ।
ਬੱਚੇ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ ਦਾ ਕੋਈ ਸਤਿਕਾਰ ਨਹੀਂ
ਇਹ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਅਜੀਬ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜਾਣੇ-ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਮਾਪੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ ਦਾ ਆਦਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਹਰ ਛੋਟੀ-ਵੱਡੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਕਰਨਾ, ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠ 'ਚ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਾਕ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਦੱਸਣਾ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਹੱਸਣ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣਾਉਣਾ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਕੰਮ ਹਨ। ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਬੁਰਾ-ਭਲਾ ਕਹਿਣਾ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਇਹ ਆਦਤ ਜਾਇਜ਼ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹਰ ਸਮੇਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਬੁਰਾਈ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਬੁਰਾਈ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਤੁਹਾਡੇ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੇ ਗਏ ਸ਼ਬਦਾਂ ਜਾਂ ਭਾਸ਼ਾ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦੇਣਾ ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚੁਗਲੀ ਮਾਰਨ ਅਤੇ ਲੜਨ ਦੀ ਆਦਤ ਨੂੰ ਵਧਾਵਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ।
Living India News is 24×7 satellite News channel with deep focus on the North Indian states of Punjab, Haryana, Himachal Pradesh, Jammu Kashmir & Delhi. The channel has its head office in Chandigarh, India. Contact us: info@livingindianews.co.in
Benefits of Fenugreek Seeds: पोषक तत्वों से भरपूर ये छोटे-छोटे दाने आपको बड़ी-बड़ी बीमारियों से देतें है छुटकारा! जानें कैसे
Winter Benefits of Makhana : सर्दियों में ये ड्राई फ्रूट सेहत के लिए है बेहद फायदेमंद, जानें खाने का सही समय और तरीका
Winter Morning Diet: सर्दियों के मौसम में इम्युनिटी को बनाना है स्ट्रांग? आज से करें इन 3 चीजों का सेवन, बीमारियां रहेंगी कोसों दूर